Me afrimin e vjeshtës rikthehen edhe vaksinat vjetore kundër viruseve respiratore. Këtë vit, udhëzimet për vaksinën e COVID-19 janë bërë më të ndërlikuara krahasuar me vitet e kaluara.
Çfarë ndryshon këtë sezon
Që nga viti 2021, CDC rekomandoi që të gjithë të rriturit të merrnin vaksinën më të fundit kundër COVID-it çdo vit. Por këtë vit, sipas Sekretarit të Shëndetësisë Robert F. Kennedy Jr., CDC nuk do ta rekomandojë më vaksinën për fëmijët dhe gratë shtatzëna që janë të shëndetshme.
Vaksina mbetet e rekomanduar për të rriturit mbi 65 vjeç dhe për ata më të rinj me sëmundje kronike.
FDA miratoi vaksinën e re 2025–26 pak para Ditës së Punës, e cila synon variantet aktualisht qarkulluese.
Fëmijët dhe vaksinat
-
Akademia Amerikane e Pediatrisë (AAP) rekomandon fuqimisht vaksinën për fëmijët 6–23 muajsh.
-
CDC thotë se fëmijët mund ta marrin vaksinën vetëm nëse prindërit e kërkojnë dhe mjeku e rekomandon.
-
Shumë mjekë mund të mos e ofrojnë vaksinën automatikisht pa kërkesën e prindërve.
-
Fëmijët nën 2 vjeç përbënin 57% të shtrimeve në spital për COVID vitin e kaluar.
Opsionet për fëmijë janë të kufizuara
-
FDA hoqi autorizimin e emergjencës për Pfizer tek fëmijët nën 5 vjeç.
-
Moderna ka miratim të plotë për moshat 6 muaj – 11 vjeç, por vetëm për ata me probleme shëndetësore që rrisin rrezikun.
Të rriturit dhe grupet e rrezikut
-
Vaksina rekomandohet për 65+ dhe për të rritur me sëmundje si: astma, kanceri, diabeti, shtatzënia, depresioni, sëmundjet kronike të mushkërive, HIV.
-
Personat që nuk janë në grupet e rrezikut mund të marrin vaksinën vetëm nëse bien dakord me mjekun e tyre (vendim i përbashkët klinik).
Imunokomprometuarit
Rekomandimet mbeten të njëjta: mbi 6 muajsh dhe me sistem imunitar të dobësuar duhet të marrin disa doza, të paktën dy muaj larg njëra-tjetrës.
Shtatzënia dhe dilemat
-
Kennedy tha se CDC nuk do ta rekomandojë më vaksinën për gratë shtatzëna të shëndetshme.
-
Por FDA e liston shtatzëninë si një gjendje që e rrit rrezikun.
-
Kolegjiumi Amerikan i Obstetërve vazhdon të këshillojë vaksinimin gjatë shtatzënisë, duke theksuar përfitimet e qarta.
Sigurimi shëndetësor
-
Shumica e sigurimeve do të mbulojnë vetëm vaksinat e rekomanduara nga CDC.
-
Kjo do të thotë se të rriturit e shëndetshëm nën 65 vjeç dhe gratë shtatzëna të shëndetshme mund të mos e kenë më të mbuluar vaksinën.
-
Për fëmijët, sigurimi mbulon koston nëse mjeku e rekomandon.
Kur dhe ku mund ta merrni vaksinën
-
Pfizer dhe Moderna do t’i shpërndajnë vaksinat në farmaci brenda pak ditësh.
-
Mund të bëhen së bashku me vaksinën e gripit dhe, për të moshuarit, edhe me atë kundër RSV.
-
Nëse keni kaluar COVID-in, CDC rekomandon të prisni të paktën 3 muaj para se të merrni vaksinën e re.
Këshillat e mjekëve
Përveç vaksinimit, rekomandohen masat e zakonshme: larja e duarve, shmangia e kontakteve kur jeni të sëmurë, mbajtja e maskës në hapësira të mbushura dhe distancimi nga personat e sëmurë.
